WordPress kullanan pek çok kişiden site yavaşlığı ile ilgili sızlanışlar duymuşsunuzdur. Yalnızca WordPress sitelere has olmayan bu durum pek çok website sahibini endişelendiren bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle WordPress tabanlı siteleri hızlandırma noktasında site üzerinde çok sayıda işlem yapılabilir ancak atlanan önemli konulardan bir taneside tabiki WordPress eklenti kalıntılarını temizleme işlemidir. Sitenin üstünden yapılan hızlandırma müdahaleleri kadar arka planda sitenin beyni olarak işlev görev database in temiz tutulması da pek tabi ki çok önemlidir. Aynı site hızlandırma işlemleri gibi database hızlandırma işlemleri de çok çeşitli ve çok sayıda işlemden oluşmaktadır ancak biz bugün sitemize bir eklenti yükleyip sildikten sonra o eklentinin sitemizde bıraktığı kalıntılar üzerine konuşacağız. WordPress sitelere çeşitlilik katma noktasında eklentiler hayati bir rol oynamaktadır. Belkide WordPress sitelerin bu kadar kullanışlı ve kullanıcı dostu olmasının en temel sebeplerinden biride bu eklentilerin sağladığı kullanım kolaylığıdır. Her ne kadar eklentiler sitemize çok çeşitlilik ve işlevsellik katsa da çok sayıda eklenti yüklemek sunucumuzu ve doğrudan sitemizi büyük oranda yavaşlatmaktadır. Bu sebeple sitede gerekmedikçe eklenti çalıştırmamak çok büyük önem arz etmektedir. Ek olarak sitemize yüklediğimiz ve sildiğimiz eklentilerde, sitemizin database’inde farklı alanlar açarak silindikleri takdirde dahi veritabanımızda kalıntılarını bırakmaktadırlar. Bu nedenle WordPress eklenti kalıntılarını temizleme işlemi siteler içi hayati rol oynayan ve düzenli takip gerektiren bir işlemdir.
WordPress eklenti kalıntılarını temizleme işlemini uygulamadan önce muhakkak database’in yedeğini alın !
Veritabanı Kalıntılarını Temizleyen Eklentiler
WordPress sitemize indirdiğimiz her eklenti database üzerinde kendine ait alanlar açar ve ilgili alanları doldurur. İlgili eklentileri sildiğimizde database üzerinde onlara ait alanlarda eklenti ile birlikte silinir. Ancak hepsi olmasada bir çok eklenti silindikten sonra dahi arkasında database tablo kalıntıları bırakır. Bu kalıntılar zamanla birikerek database üzerinde şişmeye sebep olabilir ve buda doğrudan site içerisinde yapacağınız işlemlerde bir yavaşlık olmasına sebebiyet verebilir. Pek çok kullanıcıdan işittiğimiz, sitemde fotoğraflar bölümü yavaş açılıyor, revizyonlar hızlıca yüklenmiyor site vb şikayetler genelde database’in dolması kaynaklı yavaşlamalardan oluşan problemlerdir. Bizde bu sorunu hızlı bir şekilde çözen WordPress eklentilerini sizlere tanıtarak ilgili problemin önüne nasıl geçebileceğinizi göstereceğiz.
Plugins Garbage Collector
Plugins Garbage Collector, bizim özellikle database tablolarının silmeye yarayan eklentiler içerisinden en çok sevdiğimiz ve en çok tercih ettiğimiz eklentidir. Kolay kullanımı ve büyük işlevselliği ile bütün website sahiplerinin kolaylıkla kullanabileceği bir eklentidir. Plugins Garbage Collector eklentisini, üstte yer alan link üzerinden indirip sitemize ekledikten sonra ilgi eklentinin yönetim panelini açıyoruz. Paneli açtığımızda hemen başlığın altındaki görselde görebileceğiniz gibi bir alan karşımıza gelecektir. Burada search none-WP tables seçeneği sistemimizden silmiş olduğumuz eklentilere ait kalıntıları karşımıza getiren seçenektir. Ortada yer alan search WP tables structure changes kısmı daha eklentinin deneme aşamasında olduğu bir alan olduğundan bu kısmı kullanmanızı tavsiye etmiyoruz. En sağda yer alan show hidden tables seçeneği database tarafından gizlenmiş ancak çoğu zaman eklentiler tarafından eklenen gereksiz kalıntılarında yer aldığı bir alandır. Pek çok database temizleme eklentisinde yer almayan bu kısım aslında en önemli kısımlardan biridir. Eklentilerin pek çoğunun kalıntıları genelde gizli tablolar içersinde kaldığından bir tarama işlemi yapmadan önce mutlaka gizli tabloları da seçin ve aratın.
Yukarıda belirttiğimiz seçenekleri seçip arattıktan sonra karşınıza muhtemelen üstteki görsele benzer daha evvel yüklediğiniz ve sildiğiniz eklentilere ait kalıntıların yer aldığı tablolar karşınıza gelecektir. “Deleted” ifadesi ilgili tabloya ait eklentinin sistemden silindiğini bize gösteren bir uyarıdır. Burada gözüken tablolar kesinlikle silinen eklentilere ait kalıntılar olduğundan sistemimizde yer almalarına gerek yoktur ancak bazı eklenti kalıntıları farklı tablolar ile bilgi alışverişine girdiğinden bu kalıntıları silmeden önce database yedeği almayı ve ardından silmeyi unutmayın.
Clean Options
Clean options eklentisini eklentilerde aratarak sistemize ekledikten sonra araçlar > clean options bölümüne giderek yönetim panelini açıyoruz. Bazı durumlarda Clean options eklentisi WordPress eklentiler alanından silinebiliyor. Böyle bir durum ile karşılaşırsanız Google üzerinde aratarak WordPress.org da yer alan clean options adresinden ilgili eklentiyi indirebilirsiniz. İndirip sitenizde aktif hale getirdiğiniz eklentinin yönetim paneline ulaştığınızda hemen başlığın altındaki görselde görülen alan ile karşılacaksınız. Burada karşımıza gelen iki seçenekten üstteki “WordPress için kritik olan temel dosyaları gösterme” seçeneğidir. Bu seçeneği seçtikten sonra “Find Orphaned Options” butonuna basarak taramayı başlatabilirsiniz.
Herhangi bir database temizliği uygulamadan önce yedek almayı unutmayın !
Taramayı yaptıktan sonra karşınıza epey uzun bir database tabloları listesi gelebilir. Burada dikkat etmeniz gereken en önemli konu bilmediğiniz tabloların ne işe yaradığını öğrenmek için hemen ilgili tablonun yanında çıkan “Google it” seçeneğine tıklayarak ilgili tabloyu Google da aramaktır. Eğer ilgili seçenek kenarda belirmezse manuel olarak da Google üzerinde arayabilirsiniz. Hiç bir bilgi alamadığınız tabloları kesinlikle silmeyin. İsmini bildiğiniz ve sildiğiniz eklentilerin ön ekleri genellikle tabloların önüne geldiğinden bir tablonun hangi eklentiye ait olduğunu genellikle ön ekinden anlayabilirsiniz. Disquss yorum eklentisine ait kalıntı yukarıdaki resimde disqus_api_key olarak görünmekte. Biz ilgili eklentiyi sildiğimiz için bu tablonun onun kalıntısı olduğunu biliyoruz ve silmek üzere yanındaki kutucuğa tıklıyoruz. Kutucuğa tıkladıktan sonra listenin hemen aşağısında “View Selected Options Information” seçeneğine tıklayarak ilgili tablonun içeriğini açıyoruz.
“View Selected Options Information” seçeneğine tıklayıp tablonun içeriğini açtığımızda, yukarıdaki görseldeki gibi tablonun içeriği hakkında bize bilgi veren bir alan açılacaktır. Bu alanda ilgili tablonun içeriğinde yer kalıntının kod yapısını rahatlıkla görebilir ve kararınız doğrultusunda aşağıdaki iki seçenekten ” Yes, Remove All of these options from the wp_options table ” seçeneğini seçerek ilgili tabloyu database den kaldırabilirsiniz.
WP-Optimize Eklentisi
WordPress eklenti kalıntılarını temizlemek için kullanabileceğiniz bir diğer eklenti WP-Optimize eklentisidir. Son derece basit ve etkili bir kullanıma sahip olan WP-Optimize eklentisini wordpress.org sitesinden, sol taraftaki WP-Optimize yazısına tıklayarak veya admin panelinizde bulunan eklentiler bölümünden aratarak yükleyebilirsiniz.
Eklentinin yükleme işlemini gerçekleştirip eklentiyi sitenizde aktifleştirdikten sonra admin panelinizin üzerinde WP-Optimize eklentisinin üzerine gelip database (veritabanı) seçeneğine tıklayınız.
Açılan pencerede üstteki görselde görebileceğiniz ekran karşınıza gelecektir. Bu ekranda WP-Optimize tarafından başlangıç olarak 6 seçenek otomatik olarak işaretlenmiş şekilde gelecektir. Burada seçili olan 6 seçenekten hariç olarak sitenizin güncel durumuna göre aşağıda işaretlenebilir olarak sunulan seçeneklerin tümünü işaretleyebilir ve ilgili işaretleme alanının en üstünde bulunan “Run all selected optimizations” seçeneğine tıklayarak veritabanı temizliğini gerçekleştirebilirsiniz.
WP-Optimize Veritabanı Temizleme Alanındaki Seçeneklerin Açıklamaları
- Optimize Database Tables: Veritabanınızda yer alan tabloları kullanım durumuna göre optimize eder.
- Clean All Post Revisions: WordPress üzerinde bir içeriği her güncellediğinizde kaydedilen tüm yeniden oluşturmaları , revize kayıtlarını veritabanınızdan siler.
- Clean All Auto-Draft Posts: Bir içeriği düzenlerken oluşan otomatik kayıtların tümünü temizler.
- Clean All Trashed Posts: Çöp kutusuna atılmış tüm içerikleri (yazıları) temizler.
- Remove Spam and Trashed Comments: Sitenizde işaretli tüm spam ve çöpe atılmış yorumları veritabanınızdan kaldırır.
- Remove Unapproved Comments: Web site tarafından henüz onaylanmamış olan tüm yorumları veritabanınızdan kaldırır.
- Remove expired transient options: Kullanılmayan ön bellek verilerini temizler.
- Remove pingbacks: Veritabanınızda kayıtlı sitenizden diğer sitelere gönderdiğiniz tüm pingbackleri temizler.
- Remove trackbacks: Web sitenizden diğer sitelere gönderdiğiniz “trackback” bildirimlerini temizler.
- Clean post meta data: İçeriklerinizin meta verilerini temizler.
- Clean comment meta data: Web sitenize yapılan yorumların meta verilerini temizler.
- Clean orphaned relationship data: Sitenizden silinen yazılardan geri kalan verileri temizler.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Wordpress Eklenti Kalıntılarını Temizlemenin Faydası Nedir?
Genellikle çok büyük boyutlara sahip olmayan eklenti kalıntıları, kısa vadede çok büyük problem yaşatmasa da uzun sürelerdir yayında olan WordPress sitelerinde, çok sayıda eklenti yükleyip silme yapıldığından çok sayıda kalıntı database de birikmektedir. Bu birikme sitenizin veritabanının olması gerektiğinden çok daha büyük boyutlara ulaşmasına ve gereksiz veri transfer yavaşlığı yaşamasına sebep olabilir. O sebeple sitenizin en kritik bölümlerinden olan veritabanınızın daha hızlı veri transferi sağlayabilmesi adına belirli dönemlerde bu temizliği yapmanızı tavsiye ederiz.
Cache Eklentilerinde Yer Alan Veritabanı Temizleme Özelliği Eklenti Kalıntılarını Temizlemede Yeterli Olur mu ?
Litespeed cache, WP-Rocket gibi ücretli ve ücretsiz olmak üzere pek çok cache eklentisinde bulunan veritabanı kalıntılarını temizleme özelliği genellikle eklentilerden bağımsız olarak yorum, revizyon kayıtları gibi web site kayıtlarını silmede yeterli olacaktır. Ancak çok sayıda eklenti yükleyip silme gerçekleştiren ve özellikle silinmiş eklentilerden arda kalan tekrar kullanım verileri gibi çok daha derinlenmesine “kalıntı” veri temizliği yapmak isteyen kullanıcılar için yukarıda belirttiğimiz eklentiler çok daha faydalı ve mantıklı tercihler olacaktır.